Makkhaligosāla
makkhaligosāla:မကၡလိေဂါသာလ(ပု)
[မကၡလိ+ေဂါသာလ]
မကၡလိေဂါသာလ ဆရာႀကီး။ (မကၡလိသည္ ရွင္ေတာ္ေဂါတမႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္သည့္ ပူရဏကႆပစေသာ တိတၳိဆရာႀကီး ၆-ဦးတို႔တြင္ တစ္ဦးအပါအဝင္ျဖစ္သည္။ သူသည္ ရြံ႕ၫြန္ရွိရာေျမေပၚ၌ ဆီအိုးကို ယူသြားခိုက္ သခင္က "ခ်စ္သား မေခ်ာ္လဲေစႏွင့္"ဟု ႀကိဳတင္သတိေပးပါလ်က္ ေခ်ာ္လဲခဲ့ရာ သခင္ကို ေၾကာက္ရြံ႕၍ ထြက္ေျပးမည့္ဟန္ျပင္စဉ္ သခင္က အနီးသို႔ေျပးသြားၿပီး ပုဆိုးစြန္းကို ဆြဲကိုင္လိုက္ေလသည္။ သူသည္ ပုဆိုးခြၽတ္ထားခဲ့၍ ကိုယ္တုံးလုံးႏွင့္ထြက္ေျပးသြားၿပီးေနာက္ အဝတ္မဝတ္ဘဲ ေနေလသည္။ ယင္းသို႔ေနသျဖင့္ လူအမ်ားက အလိုနည္းသူ ရဟႏၲာဟု ထင္မွတ္ကာ ၾကည္ညိဳကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္ၾကကုန္၏။ ထိုအခါမွစ၍ ေနာက္လိုက္တပည့္သာဝကမ်ား တျဖည္းျဖည္း တိုးပြါးလာရာ ၅-ရာအထိ ရွိလာသည့္အတြက္ အေစလကတိတၳိယဆရာႀကီးအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိသြားေလသည္။ "မာခလိ- မေခ်ာ္လဲေစႏွင့္"ဟူေသာ စကားကို အစြဲျပဳ၍ "မကၡလိ"ဟူေသာအမည္ကို ပဌမရရွိသည္။ ေဂါသာလရြာသားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တစ္နည္း ႏြားျခံ၌ ေမြးဖြားေသာေၾကာင့္ "ေဂါသာလ"ဟူေသာ ဒုတိယအမည္ကို ထပ္ဆင့္ရရွိသည္။ ဒီ၊ ႒၊ ၁။ ၁၃၁။ သာရတၳ၊ ၃။ ၃၈၃။ ယင္းပုဂၢိဳလ္သည္ သာဝတၳိအနီး သာရဝါန၌ ေမြးဖြားသည္။ သူ႔ဖခင္၏အမည္မွာ မခၤလိျဖစ္၍ မိခင္မွာ ဘဒၵါျဖစ္သည္။ သူ႔ဖခင္မွာ မခၤ=အ႐ုပ္ကားေရာင္းခ်သူ,ႏြားမ်ားစြာေမြးသူ,ႏြားမ်ားစြာပိုင္ဆိုင္သူျဖစ္၍ သားျဖစ္သူကို ေဂါသာလမခၤလိပုတၱဟု ေခၚသည္ဟူေသာ ဥဗာသကဒသာအိုေခၚ ဂ်ိန္းက်မ္းစာ၏ အဆိုကိုလည္းေကာင္း၊ မစကရိ ()သာ ၎၏အမည္ရင္းျဖစ္ဟန္တူသည္။ မစကရိ()=ဝါးေတာင္ေဝွးကိုင္သူဟု ပါဏိနီဆရာ အနက္ဆိုသည္ဟူေသာ ေဒါက္တာဘ႐ူးဝါး၏ အဆိုကိုလည္းေကာင္း ဒီပီပီအန္ ၌ ေဖာ္ျပထားသည္)။