Dữ liệu
từ điển được lấy từ Pali Canon E-Dictionary Version 1.94 (PCED) gồm Pāli-Việt, Pāli-Anh, Pāli-Burmese (Myanmar), Pāli-Trung, Pāli-Nhật
Kết quả tìm cho từ Pa
pa:A preposition much used in composition with verbs and their derivatives,sansk.
pa: pa(pu)
ပ(ပု)
[pata=pā+ra]
[ပတ=ပါ+ရ]
pa: pa(bya)
ပ(ဗ်)
[pa- upasāra 2va- ta,sū ne marhi,,āeiea acanitea yuea ne.pahāro,pācariyo,pāvacanaṃ,pāḷi,pakaroti,pavattati,paharati,pahoti-ca.a,ati,adhi,anu-caso tacuṃkhu rānitea pa-akkharā khulāyuea ]ppa]hu rhira.appamādo,atippadānaṃ,adhippayogo,anuppadānaṃ,abhippasanno,vippayutto,suppasanno,sammappadhānaṃ,idhappamādo-ca. upasāra ]pa] (1) eiea a aso ]dhātvatthānuvattaka]pa,(2) eiea a apruso ]dhātvatthavisesaka] pa,(3) eiea a so ]dhātvatthabādhaka] pa-hu 3-rhi (rū.282.nīti,sutta.nhā-369.bā,ṭī.nhā-3va.muddhabodha,ṭī.11). (1) padānaç padinnanitea dā a ho,paakhā myha amalā eiea a a ho, so ]pa] dhātvatthānuvattaka ]pa]hu ra, ]pa] aṭṭhakathāç ṭīkānitea prasoakhā pa- ma yuea ¤ç upasaggena padaṃ vaḍḍhitaṃ-hu¤ç upasaggavasena maṇḍetvā-hu¤ç upasaggamattaṃ-hu¤ prarhi,pra pa-a a marhi dhātvatthānuvattaka ]pa]hu yūra.anuppadānenāti satassa vā sahassa vā dānena.aṃ,ṭṭha,3.24.padinnamhītidīyamāne.jā,ṭṭha,7.273.lahuṃ pamuñcātisīghaṃ mocehi.peta,ṭṭha.225.pavicayoti upasaggena padaṃ vaḍḍhitaṃ.abhi,ṭṭha,1.191.upasaggavasena pana maṇḍetvā ]]āmodanāç pamodanā]] ti vuttā.abhi,ṭṭha,1.187.pahāpitanti hāpitaṃ,pa-kāro upasaggamattaṃ.jā,ṭṭha,5.17va.(2) pajānātiç pajānana-nitea ñā sia ho,pa- akhā pa-upasāra eiea a aprusa eiea mūlaa maç siamyha maka ]]a a siç yuea si]] hu aç a lā,so ]pa] dhātvatthavisesaka ]pa] hu ra. ]pa] aṭṭhakathāç ṭīkānitea yuea ceç ayuea ce prarhi. pra dhātvatthavisesaka ]pa] hu yūra.pajānātīti...nānappakārato jānāti.dī,ṭṭha,1.99.pajānātīti...sabhāvaṃpaṭivijjhati.ma,ṭṭha,1.335.pajānanaṭṭhenāti...pakārato jānanaṭṭhena.dī,ṭī,2.51.pajānanaṭṭhenāti paṭivijjhanaṭṭhena.vimati,1.48.pabbajatīti upagacchati.dī,ṭṭha,1.1va4.pa-saddena visiṭṭho vaja-saddo upasaṅkamaneti vuttaṃ ]]upagacchatī]]ti.sī,ṭī,,1.421.(3) paṭṭhita-nitea ṭhā- ]ç ne] a ho,pa- akhā pa-upasāraka eiea a sa ṭhā eiea mūlaa ]ç ne] a yuea ]ç ] a ho,so ]pa] dhātvatthabādhaka ]pa] hu ra. ]pa] aṭṭhakathāç ṭīkānitea eiea mūlaamha yuea aso a pra rhi, pra dhātvatthabādhaka ]pa] hu yūra.paṭṭhitagāvoti nikkhantagāvo.ma,ṭṭha,1.351.paṭṭhitagāvoti gatagāvo.mūlaṭī,3.167.netti,ṭī.128.praso ]pa] 3- nerāṭhāna cvā yūra,ta aso nerāṭhānanitea ]dhātvatthānuvattaka] yuea aso nerāṭhānanitea ]dhātvatthavisesaka] rhi.nappajānātīti anadhigatattā na jānāti.aṃ,ṭṭha,3.51.pajānātīti...pakārato jānāti.ma,ṭī,1.279.aso nerāṭhānanitea ]dhātvatthānuvattakaç dhātvatthavisesaka]yuea aso nerāṭhānanitea ]dhātvatthabādhaka] rhi.patiṭṭhāti asminti paṭṭhānaṃ....patiṭṭhātīti paṭṭhānaṃ,upaṭṭhāti okkantitvā pakkhanditvā vattatīti attho.abhi,ṭṭha,2.2va4.yena paṭṭhānena paṭṭhitagāvoti vutto,taṃ atthato gamanaṃ hoti.abhi,ṭṭha,3.343.tanerānitea ]dhātvātthānuvattakaç dhātvatthavisesaka 2- yūra rhieiea.pakaroti ca naṃ kattuṃ ārabhati,karotiyeva vā.vi,ṭṭha,1.185.pa-saddo ārambhavacanoti āha ]]kattuṃ ārabhatī]]ti.katthaci upasaggo dhātuatthameva vadati,na visesattha jotakoti āha ]]karotiyeva vā]]ti.sārattha,2.21.patiç parāç pari-caso aso upasāranitea ī ]pa] yū.(pra-saṃ)]
[ပ-သည္ ဥပသာရပုဒ္ ၂ဝ-တို႔တြင္ တပုဒ္ျဖစ္သည္၊ သူခ်ည္း သီးသန္႔ ေန႐ိုး မရွိ၊ နာမ္ပုဒ္၊ အာခ်ာတ္ပုဒ္တို႔၏ အစ၌ ကပ္၍ တည္ေနသည္။ ပဟာေရာ၊ ပါစရိေယာ၊ ပါဝစနံ၊ ပါဠိ၊ ပကေရာတိ၊ ပဝတၱတိ၊ ပဟရတိ၊ ပေဟာတိ-စသည္။ အ၊ အတိ၊ အဓိ၊ အႏု-စေသာ ေရွ႕ပုဒ္တစုံတစ္ခုႏွင့္ တြဲစပ္ရာ၌ ပ-အကၡရာ တစ္ခုလာ၍ 'ပၸ'ဟု ရွိရသည္။ အပၸမာေဒါ၊ အတိပၸဒါနံ၊ အဓိပၸေယာေဂါ၊ အႏုပၸဒါနံ၊ အဘိပၸသေႏၷာ၊ ဝိပၸယုေတၱာ၊ သုပၸသေႏၷာ၊ သမၼပၸဓာနံ၊ ဣဓပၸမာေဒါ-စသည္။ ယင္း ဥပသာရ 'ပ' သည္ (၁) ဓာတ္၏ အနက္သို႔ အစဉ္လိုက္ေသာ 'ဓာတြတၳာႏုဝတၱက'ပ၊ (၂) ဓာတ္၏ အနက္ကို အထူးျပဳေသာ 'ဓာတြတၳဝိေသသက' ပ၊ (၃) ဓာတ္၏ အနက္ကို တားျမစ္ေသာ 'ဓာတြတၳဗာဓက' ပ-ဟု ၃-မ်ိဳးရွိသည္ (႐ူ။၂၈၂။နီတိ၊သုတၱ။ႏွာ-၃၆၉။ ဗာ၊ဋီ။ႏွာ-၃ဝ။ မုဒၶေဗာဓ၊ဋီ။၁၁)။ ထိုတြင္ (၁) ပဒါန,ပဒိႏၷတို႔၌ ဒါဓာတ္သည္ ေပးျခင္းအနက္ကို ေဟာသည္၊ ပႏွင့္တြဲစပ္သည့္အခါလည္း မည္သို႔မွ် အနက္ထူးေပၚထြက္မလာပဲ ဓာတ္၏ အနက္ျဖစ္သည့္ ေပးျခင္းအနက္ကိုပင္ ေဟာသည္၊ ထိုကဲ့သို႔ ေသာ 'ပ' ကို ဓာတြတၳာႏုဝတၱက 'ပ'ဟု ေခၚဆိုရသည္၊ ထို 'ပ'ကို အ႒ကထာ,ဋီကာတို႔၌ ဖြင့္ျပေသာအခါ ပ-ကို မတည့္ပဲ ပယ္ေဖ်ာက္၍ ၎,ဥပသေဂၢန ပဒံ ဝၯိတံ-ဟု၎,ဥပသဂၢဝေသန မေ႑တြာ-ဟု၎,ဥပသဂၢမတၱံ-ဟု၎ ဖြင့္ျပေလ့ရွိသည္၊ ထိုသို႔ဖြင့္ျပလွ်င္ ပ-အတြက္ အနက္ သီးျခားမရွိ ဓာတြတၳာႏုဝတၱက 'ပ'ဟု မွတ္ယူရသည္။ အႏုပၸဒါေနနာတိ သတႆ ဝါ သဟႆ ဝါ ဒါေနန။ အံ၊႒၊၃။၂၄။ ပဒိႏၷမွီတိဒီယမာေန။ဇာ၊႒၊၇။၂၇၃။ လဟုံ ပမုၪၥာတိသီဃံ ေမာေစဟိ။ ေပတ၊႒။၂၂၅။ ပဝိစေယာတိ ဥပသေဂၢန ပဒံ ဝၯိတံ။ အဘိ၊႒၊၁။၁၉၁။ ဥပသဂၢဝေသန ပန မေ႑တြာ "အာေမာဒနာ,ပေမာဒနာ" တိ ဝုတၱာ။ အဘိ၊႒၊၁။၁၈၇။ ပဟာပိတႏၲိ ဟာပိတံ၊ ပ-ကာေရာ ဥပသဂၢမတၱံ။ ဇာ၊႒၊၅။၁၇ဝ။ (၂) ပဇာနာတိ,ပဇာနန-တို႔၌ ဉာဓာတ္သည္ သိျခင္းအနက္ကို ေဟာသည္၊ ပ-ႏွင့္ တြဲစပ္သည့္အခါ ပ-ဥပသာရသည္ ဓာတ္၏ အနက္ကို အထူးျပဳေပးသျဖင့္ ဓာတ္၏ မူလအနက္လည္း ေပ်ာက္မသြား,သိျခင္းအနက္မွ်လည္း မကေတာ့ပဲ "အထူးထူး အျပားျပား သိျခင္း,ထိုးထြင္း၍ သိျခင္း" ဟု အနက္ပို,အနက္ထူး ေပၚထြက္လာသည္၊ ထိုကဲ့သို႔ေသာ 'ပ' ကို ဓာတြတၳဝိေသသက 'ပ' ဟု ေခၚဆိုရသည္။ ထို 'ပ' ကို အ႒ကထာ,ဋီကာတို႔၌ ပုဒ္တစ္ပါးျဖင့္ ေျပာင္းလႊဲ၍ ျဖစ္ေစ,အနက္ပိုထည့္စြက္၍ ျဖစ္ေစ ဖြင့္ျပေလ့ရွိသည္။ ထိုသို႔ ဖြင့္ျပလွ်င္ ဓာတြတၳဝိေသသက 'ပ' ဟု မွတ္ယူရသည္။ ပဇာနာတီတိ...နာနပၸကာရေတာ ဇာနာတိ။ ဒီ၊႒၊၁။၉၉။ ပဇာနာတီတိ...သဘာဝံပဋိဝိဇၩတိ။ မ၊႒၊၁။၃၃၅။ ပဇာနနေ႒နာတိ...ပကာရေတာ ဇာနနေ႒န။ ဒီ၊ဋီ၊၂။၅၁။ ပဇာနနေ႒နာတိ ပဋိဝိဇၩနေ႒န။ ဝိမတိ၊၁။၄၈။ပဗၺဇတီတိ ဥပဂစၧတိ။ဒီ၊႒၊၁။၁ဝ၄။ပ-သေဒၵန ဝိသိေ႒ာ ဝဇ-သေဒၵါ ဥပသကၤမေနတိ ဝုတၱံ "ဥပဂစၧတီ"တိ။ သီ၊ဋီ၊သစ္၊၁။၄၂၁။ (၃) ပ႒ိတ-၌ ဌာ-ဓာတ္သည္ 'ရပ္တည္ျခင္း,တည္ေနျခင္း' အနက္ကို ေဟာသည္၊ ပ-ႏွင့္ တြဲစပ္သည့္အခါ ပ-ဥပသာရက ဓာတ္၏ အနက္ကို တားျမစ္သျဖင့္ ယင္းဌာဓာတ္သည္ ဓာတ္၏ မူလအနက္ျဖစ္သည့္ 'ရပ္တည္ျခင္း,တည္ေနျခင္း' အနက္ကို ပယ္စြန္႔၍ 'သြားျခင္း,ထြက္သြားျခင္း' အနက္ကို ေျပာင္းလဲေဟာသည္၊ ထိုကဲ့သို႔ေသာ 'ပ' ကို ဓာတြတၳဗာဓက 'ပ' ဟု ေခၚဆိုရသည္။ ထို 'ပ'ကို အ႒ကထာ,ဋီကာတို႔၌ ဓာတ္၏ မူလအနက္မွ ေျပာင္းလြဲ၍ အျခားတစ္ပါးေသာ အနက္အားျဖင့္ ဖြင့္ျပေလ့ ရွိသည္၊ ထိုသို႔ ဖြင့္ျပလွ်င္ ဓာတြတၳဗာဓက 'ပ' ဟု မွတ္ယူရသည္။ ပ႒ိတဂါေဝါတိ နိကၡႏၲဂါေဝါ။ မ၊႒၊၁။၃၅၁။ ပ႒ိတဂါေဝါတိ ဂတဂါေဝါ။ မူလဋီ၊၃။၁၆၇။ေနတၱိ၊ဋီ။၁၂၈။ ျပဆိုခဲ့ၿပီးေသာ 'ပ' ၃-မ်ိဳးကို ေနရာဌာန အားေလ်ာ္စြာ ခြဲျခားမွတ္ယူရသည္၊ တပုဒ္တည္းပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳာႏုဝတၱက' ျဖစ္၍ အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳဝိေသသက' ျဖစ္သည္လည္း ရွိသည္။ နပၸဇာနာတီတိ အနဓိဂတတၱာ န ဇာနာတိ။ အံ၊႒၊၃။၅၁။ ပဇာနာတီတိ...ပကာရေတာ ဇာနာတိ။မ၊ဋီ၊၁။၂၇၉။ အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳာႏုဝတၱက,ဓာတြတၳဝိေသသက'ျဖစ္၍ အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳဗာဓက' ျဖစ္သည္လည္း ရွိသည္။ ပတိ႒ာတိ အသၼိႏၲိ ပ႒ာနံ...။ ပတိ႒ာတီတိ ပ႒ာနံ၊ ဥပ႒ာတိ ဩကၠႏၲိတြာ ပကၡႏၵိတြာ ဝတၱတီတိ အေတၳာ။ အဘိ၊႒၊၂။၂ဝ၄။ ေယန ပ႒ာေနန ပ႒ိတဂါေဝါတိ ဝုေတၱာ၊ တံ အတၳေတာ ဂမနံ ေဟာတိ။ အဘိ၊႒၊၃။၃၄၃။ တေနရာတည္း၌ 'ဓာတြာတၳာႏုဝတၱက,ဓာတြတၳဝိေသသက ၂-မ်ိဳး မွတ္ယူရသည္လည္း ရွိ၏။ ပကေရာတိ စ နံ ကတၱဳံ အာရဘတိ၊ ကေရာတိေယဝ ဝါ။ ဝိ၊႒၊၁။၁၈၅။ ပ-သေဒၵါ အာရမ႓ဝစေနာတိ အာဟ "ကတၱဳံ အာရဘတီ"တိ။ ကတၳစိ ဥပသေဂၢါ ဓာတုအတၳေမဝ ဝဒတိ၊ န ဝိေသသတၳ ေဇာတေကာတိ အာဟ "ကေရာတိေယဝ ဝါ"တိ။ သာရတၳ၊၂။၂၁။ ပတိ,ပရာ,ပရိ-စေသာ အျခားေသာ ဥပသာရပုဒ္မ်ား၌လည္း ဤ 'ပ' ကဲ့သို႔ပင္ မွတ္ယူသည္။ (ျပ-သံ)]
pa, 中略(可能是[peyyāla中略] 的缩写)。
pa:ပ
ပ-အကၡရာ၊ ၄၁-လုံးေသာ အကၡရာတို႔တြင္-ဗ်ည္း-ႏႈတ္ခမ္းအရပ္၌ျဖစ္ေသာ (ဩ႒ဇ)-ပဝဂ္ ပဌမ-အကၡရာ။
တိပိ၊၁၃၊၁+၂+၃+၄+၅+၆+၇+၈+၉
pa:ပ(ဗ်)
[ပ-သည္ ဥပသာရပုဒ္ ၂ဝ-တို႔တြင္ တပုဒ္ျဖစ္သည္၊ သူခ်ည္း သီးသန္႔ ေန႐ိုး မရွိ၊ နာမ္ပုဒ္၊ အာခ်ာတ္ပုဒ္တို႔၏ အစ၌ ကပ္၍ တည္ေနသည္။ ပဟာေရာ၊ ပါစရိေယာ၊ ပါဝစနံ၊ ပါဠိ၊ ပကေရာတိ၊ ပဝတၱတိ၊ ပဟရတိ၊ ပေဟာတိ-စသည္။ အ၊ အတိ၊ အဓိ၊ အႏု-စေသာ ေရွ႕ပုဒ္တစုံတစ္ခုႏွင့္ တြဲစပ္ရာ၌ ပ-အကၡရာ တစ္ခုလာ၍ 'ပၸ'ဟု ရွိရသည္။ အပၸမာေဒါ၊ အတိပၸဒါနံ၊ အဓိပၸေယာေဂါ၊ အႏုပၸဒါနံ၊ အဘိပၸသေႏၷာ၊ ဝိပၸယုေတၱာ၊ သုပၸသေႏၷာ၊ သမၼပၸဓာနံ၊ ဣဓပၸမာေဒါ-စသည္။ ယင္း ဥပသာရ 'ပ' သည္ (၁) ဓာတ္၏ အနက္သို႔ အစဉ္လိုက္ေသာ 'ဓာတြတၳာႏုဝတၱက'ပ၊ (၂) ဓာတ္၏ အနက္ကို အထူးျပဳေသာ 'ဓာတြတၳဝိေသသက' ပ၊ (၃) ဓာတ္၏ အနက္ကို တားျမစ္ေသာ 'ဓာတြတၳဗာဓက' ပ-ဟု ၃-မ်ိဳးရွိသည္ (႐ူ။၂၈၂။နီတိ၊သုတၱ။ႏွာ-၃၆၉။ ဗာ၊ဋီ။ႏွာ-၃ဝ။ မုဒၶေဗာဓ၊ဋီ။၁၁)။ ထိုတြင္ (၁) ပဒါန,ပဒိႏၷတို႔၌ ဒါဓာတ္သည္ ေပးျခင္းအနက္ကို ေဟာသည္၊ ပႏွင့္တြဲစပ္သည့္အခါလည္း မည္သို႔မွ် အနက္ထူးေပၚထြက္မလာပဲ ဓာတ္၏ အနက္ျဖစ္သည့္ ေပးျခင္းအနက္ကိုပင္ ေဟာသည္၊ ထိုကဲ့သို႔ ေသာ 'ပ' ကို ဓာတြတၳာႏုဝတၱက 'ပ'ဟု ေခၚဆိုရသည္၊ ထို 'ပ'ကို အ႒ကထာ,ဋီကာတို႔၌ ဖြင့္ျပေသာအခါ ပ-ကို မတည့္ပဲ ပယ္ေဖ်ာက္၍ ၎,ဥပသေဂၢန ပဒံ ဝၯိတံ-ဟု၎,ဥပသဂၢဝေသန မေ႑တြာ-ဟု၎,ဥပသဂၢမတၱံ-ဟု၎ ဖြင့္ျပေလ့ရွိသည္၊ ထိုသို႔ဖြင့္ျပလွ်င္ ပ-အတြက္ အနက္ သီးျခားမရွိ ဓာတြတၳာႏုဝတၱက 'ပ'ဟု မွတ္ယူရသည္။ အႏုပၸဒါေနနာတိ သတႆ ဝါ သဟႆ ဝါ ဒါေနန။ အံ၊႒၊၃။၂၄။ ပဒိႏၷမွီတိဒီယမာေန။ဇာ၊႒၊၇။၂၇၃။ လဟုံ ပမုၪၥာတိသီဃံ ေမာေစဟိ။ ေပတ၊႒။၂၂၅။ ပဝိစေယာတိ ဥပသေဂၢန ပဒံ ဝၯိတံ။ အဘိ၊႒၊၁။၁၉၁။ ဥပသဂၢဝေသန ပန မေ႑တြာ "အာေမာဒနာ,ပေမာဒနာ" တိ ဝုတၱာ။ အဘိ၊႒၊၁။၁၈၇။ ပဟာပိတႏၲိ ဟာပိတံ၊ ပ-ကာေရာ ဥပသဂၢမတၱံ။ ဇာ၊႒၊၅။၁၇ဝ။ (၂) ပဇာနာတိ,ပဇာနန-တို႔၌ ဉာဓာတ္သည္ သိျခင္းအနက္ကို ေဟာသည္၊ ပ-ႏွင့္ တြဲစပ္သည့္အခါ ပ-ဥပသာရသည္ ဓာတ္၏ အနက္ကို အထူးျပဳေပးသျဖင့္ ဓာတ္၏ မူလအနက္လည္း ေပ်ာက္မသြား,သိျခင္းအနက္မွ်လည္း မကေတာ့ပဲ "အထူးထူး အျပားျပား သိျခင္း,ထိုးထြင္း၍ သိျခင္း" ဟု အနက္ပို,အနက္ထူး ေပၚထြက္လာသည္၊ ထိုကဲ့သို႔ေသာ 'ပ' ကို ဓာတြတၳဝိေသသက 'ပ' ဟု ေခၚဆိုရသည္။ ထို 'ပ' ကို အ႒ကထာ,ဋီကာတို႔၌ ပုဒ္တစ္ပါးျဖင့္ ေျပာင္းလႊဲ၍ ျဖစ္ေစ,အနက္ပိုထည့္စြက္၍ ျဖစ္ေစ ဖြင့္ျပေလ့ရွိသည္။ ထိုသို႔ ဖြင့္ျပလွ်င္ ဓာတြတၳဝိေသသက 'ပ' ဟု မွတ္ယူရသည္။ ပဇာနာတီတိ...နာနပၸကာရေတာ ဇာနာတိ။ ဒီ၊႒၊၁။၉၉။ ပဇာနာတီတိ...သဘာဝံပဋိဝိဇၩတိ။ မ၊႒၊၁။၃၃၅။ ပဇာနနေ႒နာတိ...ပကာရေတာ ဇာနနေ႒န။ ဒီ၊ဋီ၊၂။၅၁။ ပဇာနနေ႒နာတိ ပဋိဝိဇၩနေ႒န။ ဝိမတိ၊၁။၄၈။ပဗၺဇတီတိ ဥပဂစၧတိ။ဒီ၊႒၊၁။၁ဝ၄။ပ-သေဒၵန ဝိသိေ႒ာ ဝဇ-သေဒၵါ ဥပသကၤမေနတိ ဝုတၱံ "ဥပဂစၧတီ"တိ။ သီ၊ဋီ၊သစ္၊၁။၄၂၁။ (၃) ပ႒ိတ-၌ ဌာ-ဓာတ္သည္ 'ရပ္တည္ျခင္း,တည္ေနျခင္း' အနက္ကို ေဟာသည္၊ ပ-ႏွင့္ တြဲစပ္သည့္အခါ ပ-ဥပသာရက ဓာတ္၏ အနက္ကို တားျမစ္သျဖင့္ ယင္းဌာဓာတ္သည္ ဓာတ္၏ မူလအနက္ျဖစ္သည့္ 'ရပ္တည္ျခင္း,တည္ေနျခင္း' အနက္ကို ပယ္စြန္႔၍ 'သြားျခင္း,ထြက္သြားျခင္း' အနက္ကို ေျပာင္းလဲေဟာသည္၊ ထိုကဲ့သို႔ေသာ 'ပ' ကို ဓာတြတၳဗာဓက 'ပ' ဟု ေခၚဆိုရသည္။ ထို 'ပ'ကို အ႒ကထာ,ဋီကာတို႔၌ ဓာတ္၏ မူလအနက္မွ ေျပာင္းလြဲ၍ အျခားတစ္ပါးေသာ အနက္အားျဖင့္ ဖြင့္ျပေလ့ ရွိသည္၊ ထိုသို႔ ဖြင့္ျပလွ်င္ ဓာတြတၳဗာဓက 'ပ' ဟု မွတ္ယူရသည္။ ပ႒ိတဂါေဝါတိ နိကၡႏၲဂါေဝါ။ မ၊႒၊၁။၃၅၁။ ပ႒ိတဂါေဝါတိ ဂတဂါေဝါ။ မူလဋီ၊၃။၁၆၇။ေနတၱိ၊ဋီ။၁၂၈။ ျပဆိုခဲ့ၿပီးေသာ 'ပ' ၃-မ်ိဳးကို ေနရာဌာန အားေလ်ာ္စြာ ခြဲျခားမွတ္ယူရသည္၊ တပုဒ္တည္းပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳာႏုဝတၱက' ျဖစ္၍ အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳဝိေသသက' ျဖစ္သည္လည္း ရွိသည္။ နပၸဇာနာတီတိ အနဓိဂတတၱာ န ဇာနာတိ။ အံ၊႒၊၃။၅၁။ ပဇာနာတီတိ...ပကာရေတာ ဇာနာတိ။မ၊ဋီ၊၁။၂၇၉။ အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳာႏုဝတၱက,ဓာတြတၳဝိေသသက'ျဖစ္၍ အျခားေသာ ေနရာဌာန၌ 'ဓာတြတၳဗာဓက' ျဖစ္သည္လည္း ရွိသည္။ ပတိ႒ာတိ အသၼိႏၲိ ပ႒ာနံ...။ ပတိ႒ာတီတိ ပ႒ာနံ၊ ဥပ႒ာတိ ဩကၠႏၲိတြာ ပကၡႏၵိတြာ ဝတၱတီတိ အေတၳာ။ အဘိ၊႒၊၂။၂ဝ၄။ ေယန ပ႒ာေနန ပ႒ိတဂါေဝါတိ ဝုေတၱာ၊ တံ အတၳေတာ ဂမနံ ေဟာတိ။ အဘိ၊႒၊၃။၃၄၃။ တေနရာတည္း၌ 'ဓာတြာတၳာႏုဝတၱက,ဓာတြတၳဝိေသသက ၂-မ်ိဳး မွတ္ယူရသည္လည္း ရွိ၏။ ပကေရာတိ စ နံ ကတၱဳံ အာရဘတိ၊ ကေရာတိေယဝ ဝါ။ ဝိ၊႒၊၁။၁၈၅။ ပ-သေဒၵါ အာရမ႓ဝစေနာတိ အာဟ "ကတၱဳံ အာရဘတီ"တိ။ ကတၳစိ ဥပသေဂၢါ ဓာတုအတၳေမဝ ဝဒတိ၊ န ဝိေသသတၳ ေဇာတေကာတိ အာဟ "ကေရာတိေယဝ ဝါ"တိ။ သာရတၳ၊၂။၂၁။ ပတိ,ပရာ,ပရိ-စေသာ အျခားေသာ ဥပသာရပုဒ္မ်ား၌လည္း ဤ 'ပ' ကဲ့သို႔ပင္ မွတ္ယူသည္။ (ျပ-သံ)]
(၁) စတင္ျပဳလုပ္ျခင္း။ (၂) အလြန္။ (၃) ႀကီးမား-က်ယ္ျပန္႔-တိုးပြါး-ျခင္း။ (၄) အျမတ္။ (၅) ခ်ီးမြမ္းျခင္း။ (၆) သက္ဝင္ျခင္း။ (၇) ေတာင့္တ-ဆုေတာင္-ျခင္း။ (၈) အားထုတ္ျခင္း။ (၉) ျပဓာန္းျခင္း။ (၁ဝ) မညီမွ်ျခင္း။ (၁၁) ဆင္းရဲ-ၿငိဳျငင္-ျခင္း။ (၁၂) လ်င္ျမန္ျခင္း။ (၁၃) သိမ္းပိုက္ျခင္း။ (၁၄) ႐ိုေသ-ေလးစား-ျခင္း။ (၁၅) ကင္းျခင္း။ (၁၆) အထူး။ (၁၇) အျပား-အထူးအျပား။မူရင္းၾကည့္ပါ။
pa:ပ(ပု)
[ပတ=ပါ+ရ]
(၁) ေလ။ (၂) အပူ။ (၃) ပရမတၳတရား။ (၄) အနာေရာဂါ။ (၅) အဆိပ္။ (၆) အပါယ္ဘုံ။ (၇) အဂၤါဇာတ္။ (၈) ၫြန္။
pa:ပ (ဥ)
ျပားျခင္း၊ အစျပဳျခင္း၊ ျပဓာန္းျခင္း၊ အစိုးရျခင္း၊ အတြင္း၌ ျဖစ္ျခင္း၊ မယွဥ္ျခင္း၊ ဆက္လက္ျခင္း၊ လြန္ျခင္း၊ အနက္၌ျဖစ္ျခင္း၊ ေရာင့္ရဲျခင္း၊ မေနာက္က်ဳျခင္း၊ ေတာင့္တျခင္း စေသာ အနက္တို႔၌ ျဖစ္ေသာ ဥပသာရပုဒ္။
တတၳ ပ-သဒၵါ ပကာရာဒိကမၼ ပဓာနိႆရိယ’ေႏၲာဘာဝ ဝိေယာဂ တပၸရ ဘုသတၳ သမ႓ဝ တိတၳိ အနာဝိလ ပတၳနာဒီသု။ ပ-ဣတိ အယမုပသေဂၢါ ဧေတသု ပကာရာဒီသု အေတၳသု ဝတၱတိ။ ႐ူပသိဒၶိ၊ ၁၂၆။
pā,1.(巴pā) =喝(drink);2.( 巴pā)保护,防护(protect);3.=rise against=造反,反抗
pā,(梵pā)﹐【字根I.】保护(to protect),喝(to drink)。
pā,(梵pā)﹐【字根I.】1.保护(to protect)。2.喝(to drink)。
pā:ပါ
ဘူ = ပါန ရကၡဏ ဘုၪၨန ပူရဏ ပါပုဏေနသု- ေသာက္ျခင္း,ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း,သုံးေဆာင္ျခင္း,ျပည့္ေစျခင္း,ေရာက္ျခင္းတို႔၌။
ပါတိ၊ ပိဝတိ။