caturaṅgasamannāgata
caturaṅgasamannāgata:စတုရဂၤသမႏၷာဂတ (တိ)
[စတုရဂၤ+သမႏၷာဂတ]
အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေသာ။ (က) (ၿခိဳးျခံေသာ အက်င့္ကို က်င့္ျခင္း,ေခါင္းပါးေသာ အက်င့္ကို က်င့္ျခင္း,မေကာင္းမႈမွ စက္ဆုပ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ျခင္း,ဆိတ္ၿငိမ္ေသာ အရပ္၌ ေနျခင္းဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ (ျဗဟၼစရိယ)။ (ခ) (အေရႂကြင္းက်န္ျခင္း,အေၾကာ ႂကြင္းက်န္ျခင္း,အ႐ိုး ႂကြင္းက်န္ျခင္း,အသား,အေသြးေျခာက္ခန္းျခင္းဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေသာ (ဝီရိယ)။ (ဂ) (လကြယ္,သန္ေကာင္ (ေနဝင္),ေတာအုပ္,မိုးတိမ္ဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ (အမိုက္ေမွာင္)။ (ဃ) (ပီတိ,သုခ,ဧကဂၢတာ,သဒၶါဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေသာ (ဒုတိယစ်ာန္)။ (င) (တၾတမဇၩတၱဳေပကၡာ,သတိပါရိသုဒၶိ,ေဝဒႏုေပကၡာ,ဧကဂၢတာဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေသာ (စတုတၳစ်ာန္)။ (စ) (ဆင္တပ္,ျမင္းတပ္,ရထားတပ္,ေျခလ်င္တပ္ဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ (စစ္တပ္)။ (ဆ) (ေကာင္းစြာေျပာဆိုအပ္ေသာ စကားျဖစ္ျခင္း,တရားႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာ စကားျဖစ္ျခင္း,ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖြယ္ေသာ စကားျဖစ္ျခင္း,မွန္ကန္ေသာ စကားျဖစ္ျခင္းဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေသာ (စကား)။ (ဇ) (ျငဴစူမႈမရွိျခင္း,ေသရည္ ေသရက္ မေသာက္ျခင္း,ခ်စ္ခင္မႈ မရွိျခင္း,စိတ္ဆိုးမႈ မရွိျခင္းဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ (ဥယ်ာဉ္မွဴး)။ (စ်) (စားဆဲျဖစ္ျခင္း,ေဘာဇဉ္ျဖစ္ျခင္း,၂-ေတာင့္ထြာအတြင္း၌တည္၍ ေရွး႐ွဴေဆာင္ျခင္း,ပယ္ျမစ္ျခင္းဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေသာ (ပဝါရိတ္)။ (ည) (မိမိ,ခ်စ္အပ္သူ,အလယ္အလတ္ျဖစ္သူ,ရန္သူ-တို႔၌ အညီအမွ်ျဖစ္ျခင္းဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ (ေမတၱာကမၼ႒ာန္း)။ (ဋ) (တရားသျဖင့္ရရွိအပ္ေသာ လွဴဖြယ္ဝတၳဳျဖစ္ျခင္း,ေစတနာ ထက္သန္ျခင္း,အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၏ ရဟႏၲာျဖစ္ျခင္း,နိေရာဓသမာပတ္မွ ထၿပီးစျဖစ္ျခင္း ဟူေသာ) အဂၤါ ၄-ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ (ဒါနေစတနာ)။ (ဌ) (တပို႔တြဲလျပည့္ဥပုသ္ေန႔ျဖစ္ျခင္း,တစ္စုံတစ္ေယာက္က မပင့္ဖိတ္ပဲရဟန္းေတာ္ရာ,ေထာင္မကစုေဝးျခင္း,ရဟန္းအားလုံး ဧဟိဘိကၡဳျဖစ္ျခင္း,ရဟန္းအားလုံး အဘိညာဉ္ ၆-ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံျခင္းဟူေသာ) အဂၤါ၄-ပါးႏွင့္ျပည့္စုံေသာ