Từ điển Pāḷi

nhập từ Pāḷi

nhập từ Tiếng Việt

nhập từ Tiếng Anh

Xem theo bảng chữ cái

Kết quả tìm cho từ ce

Pali Viet Dictionary - Bản dịch của ngài Bửu Chơn

CE：cond particle nếu

PTS Pali-English dictionary - The Pali Text Society's Pali-English dictionary

Ce，[Vedic ced; ce=Lat．que in absque，ne-c，etc．，Goth．h in ni-h．see also ca 3] conditional particle “if，＂ constructed either with Indicative （ito ce pi yojanasate，viharati even if he lived 100 y．from here D．I，117） or Conditional （tatra ce tumhe assatha kupitā D．I，3），or Potential （passe ce vipulaṁ sukhaṁ Dh．290）．-- Always enclitic （like Lat．que） & as a rule placed after the emphasized word at the beginning of the sentence：puññañ ce puriso kayirā Dh．118; brāhmaṇo ce tvaṁ brūsi Sn．457．Usually added to pronouns or pron．adverbs：ahañ ce va kho pana ceteyyaṁ D．I，185; ettha ce te mano atthi S．I，116，or comb^d with other particles，as noce， yañce， sace （q．v．）．Freq．also in combⁿ with other indef．interrog．or emphatic particles，as ce va kho pana if then，if now：ahañ ce va kho pana pañhaṁ puccheyyaṁ D．I，117; ahañ ce va kho pana abhivādeyyaṁ D．I，125; api （pi） ce even if：api ce vassasataṁ jīve mānavo Sn．589．（Page 271）

Concise Pali-English Dictionary by A.P. Buddhadatta Mahathera

ce：[conditional particle] if．

Pali-Dictionary Vipassana Research Institute

ce：Even; if

Pali Word Grammar from Pali Myanmar Dictionary

ce：ce（bya）
ေစ（ဗ်）
[ci+e．ī ]ce]saddā yuṃrāṭhānanitea ra．rū．136．nīti，sutta．388．īcesaddā niç āç ne．uddhaṃ ce pātayissāmi．jā，2．23va．uppajjece rase taṇhā．thera．288．attānaṃ ce piyaṃ jaññā．dhamma．37， nerā vākyakhua a acata niteane．tatra ce tumhe assatha kupitā vā anattamanā vā．dī，1．3．a 2-nitea ne ra．satisambojjhaṅgo iti ce me āvuso hoti．saṃ，3．64．catuddasiyaṃç pannarasiyaṃ vā cesaṃgho samaggo hoti，．．．aññathā yathāvuttadvayece sāmaggīhoti．vajira．466．apucchā prarānitea vākyakhueiea anitea itiyuea ne．kiṃvadasīti ce．thera，ṭṭha，2．96．gāthāarāniteamū anemakhye．cesaddā kriyānitea ayojanāra．]]sacemū kriyā ，cemūkriyā，yuea ]] （niyaṃ）．tatra ce so bhikkhu pubbe appavārito cīvarevikappaṃ āpajjeyya．vi，1．372．āpajjeyyaceti ayamettha padasambandho．vi，ṭṭha，2．251．kaṅkhā．168．na labheyya ce．dhamma，ṭṭha，1．296．na hoti ceti attho．udāna，ṭṭha．184．uppajjati ceç yadi uppajjati．．．．uppajjati ceti sambandho．．．．na pajahati ceç na vinodeti cetiādinā ce-saddaṃ yojetvā attho veditabbo．iti，ṭṭha．333．addakkhi ce addasa cepi．suttani，ṭṭha，2．275．mahāni，ṭṭha．324．dadeyya ce．peta，ṭṭha．12va．iccheyya ce．thera，ṭṭha，1．445．pariccajeyya ce，chaḍḍeyya ce，thera，ṭṭha，2．42．chādeti ce．thera，ṭṭha，2．298．bhuñjeyya ce．khuddasikkhā，ṭī，．．73．nisyacvāniteamū cesaddā kriyāmha yuea ayojanākra．ce hoti，ayuea．dhamma．gāthā．2va．sya，kriyāniteayuea yojanā ra．nikkhaṇaṃce，khye．nīti，sutta．388．sya．paribbajeceapi，cekāmū．jā，1．86．sya．kriyāmyhama cesaddā apa ra．ce，ayuea．jā，1．38．sya．cesaddāyuea araso kriyāsamyha mimiho mūlaamha parikappacaso a ho．]
[စိ+ဧ။ ဤ 'ေစ'သဒၵါကို ယုံမွားျဖစ္ရာဌာန၌ သုံးစြဲရသည္။ ႐ူ။ ၁၃၆။ နီတိ၊ သုတၱ။ ၃၈၈။ ဤေစသဒၵါသည္ နိပါတ္ပုဒ္，အာခ်ာတ္ပုဒ္，နာမ္ပုဒ္တို႔ႏွင့္ ယွဉ္ေနတတ္သည္။ ဥဒၶံ ေစ ပါတယိႆာမိ။ ဇာ၊ ၂။ ၂၃ဝ။ ဥပၸေဇၨေစ ရေသ တဏွာ။ ေထရ။ ၂၈၈။ အတၱာနံ ေစ ပိယံ ဇညာ။ ဓမၼ။ ၃၇၊ ယင္းသို႔ ေနရာတြင္ ဝါက်တစ္ခုလုံးအတြက္ အမ်ားအားျဖင့္ အစတပုဒ္ ေနာက္၌ေနတတ္သည္။ တၾတ ေစ တုေမွ အႆထ ကုပိတာ ဝါ အနတၱမနာ ဝါ။ ဒီ၊ ၁။ ၃။ အနည္းငယ္အားျဖင့္ ၂-ပုဒ္ေနာက္၌ ေနသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ သတိသေမၺာဇၩေဂၤါ ဣတိ ေစ ေမ အာဝုေသာ ေဟာတိ။ သံ၊ ၃။ ၆၄။ စတုဒၵသိယံ，ပႏၷရသိယံ ဝါ ေစသံေဃာ သမေဂၢါ ေဟာတိ၊ ．．．အညထာ ယထာဝုတၱဒြေယေစ သာမဂၢီေဟာတိ။ ဝဇိရ။ ၄၆၆။ အေမးပုစၧာကို ျပရာ၌ ဝါက်တစ္ခုလုံး၏ အဆုံး၌ ဣတိႏွင့္ယွဉ္၍ ေနတတ္သည္။ ကႎဝဒသီတိ ေစ။ ေထရ၊ ႒၊ ၂။ ၉၆။ ဂါထာအရာ၌မူ အေနမျမဲေခ်။ ယင္းေစသဒၵါကို ႀကိယာေနာက္၌ ယွဉ္လ်က္ အနက္ေယာဇနာရသည္။ ''သေစမူ ႀကိယာ ေရွ႕၊ ေစမူႀကိယာေနာက္၊ ေရာက္၍ နက္ေပးျမဲ'' （ေရွးနိယံ）။ တၾတ ေစ ေသာ ဘိကၡဳ ပုေဗၺ အပၸဝါရိေတာ စီဝေရဝိကပၸံ အာပေဇၨယ်။ ဝိ၊ ၁။ ၃၇၂။ အာပေဇၨယ်ေစတိ အယေမတၳ ပဒသမၺေႏၶာ။ ဝိ၊ ႒၊ ၂။ ၂၅၁။ ကခၤါ။ ၁၆၈။ န လေဘယ် ေစ။ ဓမၼ၊ ႒၊ ၁။ ၂၉၆။ န ေဟာတိ ေစတိ အေတၳာ။ ဥဒါန၊ ႒။ ၁၈၄။ ဥပၸဇၨတိ ေစ，ယဒိ ဥပၸဇၨတိ။．．．ဥပၸဇၨတိ ေစတိ သမၺေႏၶာ။．．．န ပဇဟတိ ေစ，န ဝိေနာေဒတိ ေစတိအာဒိနာ ေစ-သဒၵံ ေယာေဇတြာ အေတၳာ ေဝဒိတေဗၺာ။ ဣတိဝုတ္၊ ႒။ ၃၃၃။ အဒၵကၡိ ေစ အဒၵသ ေစပိ။ သုတၱနိ၊ ႒၊ ၂။ ၂၇၅။ မဟာနိ၊ ႒။ ၃၂၄။ ဒေဒယ် ေစ။ ေပတ၊ ႒။ ၁၂ဝ။ ဣေစၧယ် ေစ။ ေထရ၊ ႒၊ ၁။ ၄၄၅။ ပရိစၥေဇယ် ေစ၊ ဆေၮယ် ေစ၊ ေထရ၊ ႒၊ ၂။ ၄၂။ ဆာေဒတိ ေစ။ ေထရ၊ ႒၊ ၂။ ၂၉၈။ ဘုေၪၨယ် ေစ။ ခုဒၵသိကၡာ၊ ဋီ၊ ေဟာင္း။ သစ္။ ၇၃။ နိသ်မ်ားစြာတို႔၌မူ ေစသဒၵါကို ႀကိယာေရွ႕မွ ယွဉ္၍ အနက္ေယာဇနာၾကသည္။ ေစ ေဟာတိ၊ အကယ္၍ျဖစ္အံ့။ ဓမၼ။ ဂါထာ။ ၂ဝ။ သ်၊ ႀကိယာေနာက္၌ယွဉ္၍ ေယာဇနာသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ နိကၡဏံေစ၊ ျမႇဳပ္ေခ်ျငားအံ့။ နီတိ၊ သုတၱ။ ၃၈၈။ သ်။ ပရိဗၺေဇေစအပိ၊ ျဖစ္ေစကာမူ။ ဇာ၊ ၁။ ၈၆။ သ်။ မည္သည့္ႀကိယာႏွင့္မွ်မယွဉ္ပဲ ေစသဒၵါ သက္သက္ခ်ည္း အနက္ပေသည္းကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ ေစ၊ အကယ္၍။ ဇာ၊ ၁။ ၃၈။ သ်။ ေစသဒၵါႏွင့္ယွဉ္၍ အနက္ေပးရေသာ ႀကိယာမွန္သမွ်သည္ မိမိေဟာျမဲ မူလအနက္မွတစ္ပါး ပရိကပၸစေသာ အနက္မ်ားကို ေဟာသည္။]

Tipiṭaka Pāḷi-Myanmar Dictionary တိပိဋက-ပါဠိျမန္မာ အဘိဓာန္

ce：ေစ （ဗ်）
[စိ+ဧ။ ဤ 'ေစ'သဒၵါကို ယုံမွားျဖစ္ရာဌာန၌ သုံးစြဲရသည္။ ႐ူ။ ၁၃၆။ နီတိ၊ သုတၱ။ ၃၈၈။ ဤေစသဒၵါသည္ နိပါတ္ပုဒ္，အာခ်ာတ္ပုဒ္，နာမ္ပုဒ္တို႔ႏွင့္ ယွဉ္ေနတတ္သည္။ ဥဒၶံ ေစ ပါတယိႆာမိ။ ဇာ၊ ၂။ ၂၃ဝ။ ဥပၸေဇၨေစ ရေသ တဏွာ။ ေထရ။ ၂၈၈။ အတၱာနံ ေစ ပိယံ ဇညာ။ ဓမၼ။ ၃၇၊ ယင္းသို႔ ေနရာတြင္ ဝါက်တစ္ခုလုံးအတြက္ အမ်ားအားျဖင့္ အစတပုဒ္ ေနာက္၌ေနတတ္သည္။ တၾတ ေစ တုေမွ အႆထ ကုပိတာ ဝါ အနတၱမနာ ဝါ။ ဒီ၊ ၁။ ၃။ အနည္းငယ္အားျဖင့္ ၂-ပုဒ္ေနာက္၌ ေနသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ သတိသေမၺာဇၩေဂၤါ ဣတိ ေစ ေမ အာဝုေသာ ေဟာတိ။ သံ၊ ၃။ ၆၄။ စတုဒၵသိယံ，ပႏၷရသိယံ ဝါ ေစသံေဃာ သမေဂၢါ ေဟာတိ၊ ．．．အညထာ ယထာဝုတၱဒြေယေစ သာမဂၢီေဟာတိ။ ဝဇိရ။ ၄၆၆။ အေမးပုစၧာကို ျပရာ၌ ဝါက်တစ္ခုလုံး၏ အဆုံး၌ ဣတိႏွင့္ယွဉ္၍ ေနတတ္သည္။ ကႎဝဒသီတိ ေစ။ ေထရ၊ ႒၊ ၂။ ၉၆။ ဂါထာအရာ၌မူ အေနမျမဲေခ်။ ယင္းေစသဒၵါကို ႀကိယာေနာက္၌ ယွဉ္လ်က္ အနက္ေယာဇနာရသည္။ ''သေစမူ ႀကိယာ ေရွ႕၊ ေစမူႀကိယာေနာက္၊ ေရာက္၍ နက္ေပးျမဲ'' （ေရွးနိယံ）။ တၾတ ေစ ေသာ ဘိကၡဳ ပုေဗၺ အပၸဝါရိေတာ စီဝေရဝိကပၸံ အာပေဇၨယ်။ ဝိ၊ ၁။ ၃၇၂။ အာပေဇၨယ်ေစတိ အယေမတၳ ပဒသမၺေႏၶာ။ ဝိ၊ ႒၊ ၂။ ၂၅၁။ ကခၤါ။ ၁၆၈။ န လေဘယ် ေစ။ ဓမၼ၊ ႒၊ ၁။ ၂၉၆။ န ေဟာတိ ေစတိ အေတၳာ။ ဥဒါန၊ ႒။ ၁၈၄။ ဥပၸဇၨတိ ေစ，ယဒိ ဥပၸဇၨတိ။．．．ဥပၸဇၨတိ ေစတိ သမၺေႏၶာ။．．．န ပဇဟတိ ေစ，န ဝိေနာေဒတိ ေစတိအာဒိနာ ေစ-သဒၵံ ေယာေဇတြာ အေတၳာ ေဝဒိတေဗၺာ။ ဣတိဝုတ္၊ ႒။ ၃၃၃။ အဒၵကၡိ ေစ အဒၵသ ေစပိ။ သုတၱနိ၊ ႒၊ ၂။ ၂၇၅။ မဟာနိ၊ ႒။ ၃၂၄။ ဒေဒယ် ေစ။ ေပတ၊ ႒။ ၁၂ဝ။ ဣေစၧယ် ေစ။ ေထရ၊ ႒၊ ၁။ ၄၄၅။ ပရိစၥေဇယ် ေစ၊ ဆေၮယ် ေစ၊ ေထရ၊ ႒၊ ၂။ ၄၂။ ဆာေဒတိ ေစ။ ေထရ၊ ႒၊ ၂။ ၂၉၈။ ဘုေၪၨယ် ေစ။ ခုဒၵသိကၡာ၊ ဋီ၊ ေဟာင္း။ သစ္။ ၇၃။ နိသ်မ်ားစြာတို႔၌မူ ေစသဒၵါကို ႀကိယာေရွ႕မွ ယွဉ္၍ အနက္ေယာဇနာၾကသည္။ ေစ ေဟာတိ၊ အကယ္၍ျဖစ္အံ့။ ဓမၼ။ ဂါထာ။ ၂ဝ။ သ်၊ ႀကိယာေနာက္၌ယွဉ္၍ ေယာဇနာသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ နိကၡဏံေစ၊ ျမႇဳပ္ေခ်ျငားအံ့။ နီတိ၊ သုတၱ။ ၃၈၈။ သ်။ ပရိဗၺေဇေစအပိ၊ ျဖစ္ေစကာမူ။ ဇာ၊ ၁။ ၈၆။ သ်။ မည္သည့္ႀကိယာႏွင့္မွ်မယွဉ္ပဲ ေစသဒၵါ သက္သက္ခ်ည္း အနက္ပေသည္းကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ ေစ၊ အကယ္၍။ ဇာ၊ ၁။ ၃၈။ သ်။ ေစသဒၵါႏွင့္ယွဉ္၍ အနက္ေပးရေသာ ႀကိယာမွန္သမွ်သည္ မိမိေဟာျမဲ မူလအနက္မွတစ္ပါး ပရိကပၸစေသာ အနက္မ်ားကို ေဟာသည္။]
（၁） ၾကံဆျခင္း=ပရိကပၸန။ （၂） ခ်ီးမြမ္းျခင္း=ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္း=သမ႓ာဝနာ၊ ကဲ့ရဲ႕ျခင္း=ႏွိမ့္ခ်ျခင္း=ဂရဟာ။ （၃） ေမးျခင္း=ပုစၧာ။ （၄） တားျမစ္ျခင္း=ပဋိေသဓ။ （၅） ဆည္းယူျခင္း=သမုစၥယ။ （၆） စင္စစ္=ဧကန္=အမွန္=အဟုတ္တကယ္=ဧကံသ။ （၇） မႏွစ္သက္သည္ကို ျပျခင္း=အ႐ုစိ သံသူစန။ （၈） အမည္=နာမ။ （၉） အနက္မရွိ=နိပါတမတၱ=ပဒပူရဏ=ပဒါလကၤာရ=ပဒေသာဘန။

U Hau Sein’s Pāḷi-Myanmar Dictionary ပါဠိျမန္မာ အဘိဓာန္(ဦးဟုတ္စိန္)

ce：ေစ （အ）
အကယ္၍။ လွ်င္။ ေသာ္။

汉译パーリ语辞典黃秉榮譯

ce：conj．[Sk．ced，ce] 如果，假如，若（是）．api ce 即使～（也），縱使（even if）．cf．sace，noce，yañce．

パーリ语辞典日本水野弘元

ce：conj．[Sk．ced，ce] もし，若し．apice たとえ…でも．cf．sace，noce，yañce．

《巴汉词典》Mahāñāṇo Bhikkhu编著

Ce，（条件虚词）如果。（p129）

《巴汉词典》明法尊者增订

Ce，如果（conditional particle “if，＂）。

(Dữ liệu từ điển được lấy từ Pali Canon E-Dictionary Version 1.94 và được cộng đồng đóng góp)