3. 1. 1
Vāta suttaṃ
 
206. [PTS Page 202] [\q 202/] sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave, sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitāti?
 
Bhagavaṃmūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantīti.
 
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "na vātā vāyanni, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanā abhinivissa evaṃ diṭṭhi upajjati: "na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā"ti. Sati saññāya upādāya saññā abhinivissa evaṃ diṭṭhi upajjati: "na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā"ti. Sati saṃkhāresu upādāya saṃkhāresu abhinivissa evaṃ diṭṭhi upajjati: "na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā"ti. Sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi upajjati: "na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā"ti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yampanāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ, api nu taṃ anupādāya "evaṃ diṭṭhi uppajjeyya"na vātā vāyanti, na najjo sandanti,na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udanti vā apenti vā esikaṭṭhāsiṭṭhitā"ti?
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti? Aniccaṃ bhante,
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti? Aniccaṃ bhante,
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti? Aniccaṃ bhante,
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti? Aniccaṃ bhante,
 
[BJT Page 380] [\x 380/]
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti? Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ, api nu taṃ anupādāya "evaṃ diṭṭhi uppajajeyya "na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā"ti ?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ, sutaṃ, mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ, pariyesitaṃ,anuvicaritaṃ manasā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya "na vātā vāyanti, na najjo sandanti, na gabbhiniyo vijāyanti, na candimasuriyā udenti vā apenti vā esikaṭṭhāyiṭṭhitā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu1 chasu ṭhānesu kaṅkhā pahīnā hoti, dukkhe'pissa kaṅkhā pahīnā hoti,dukkhasamudaye'pissa kaṅkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhe'pissa kaṅkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyāpaṭipadāya'pissa kaṅkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyano"ti.
 
3. 1. 2
Etaṃmama suttaṃ
 
207 Sāvatthiyaṃ:
Kismiṃ nu kho bhikkhave, sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "etaṃ mama, eso'hamasmi, eso me attā"ti.
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇa. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
[PTS Page 204] [\q 204/] rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "etaṃ mama, eso'hamasmi, eso me attā'ti vedanāya sati vedanāya upādāya vedanāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "etaṃ mama, eso'hamasmi, eso me attā'ti saññāya sati saññāya upādāya saññāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "etaṃ mama, eso'hamasmi, eso me attā'ti saṃkhāresu sati saṅkhāresu upādāya saṃkhāresu abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"etaṃ mama, eso'hamasmi, eso me attā'ti viññāṇaṃ sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"etaṃ mama, eso'hamasmi, eso me attā'ti
 
1. "Imesuca" - machasaṃ.
 
[BJT Page 382] [\x 382/]
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 3
Soattā suttaṃ
 
208 Sāvatthiyaṃ:
Kismiṃ nu kho bhikkhave, sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "so attā so loko so pecca bhavissāmi, nicco dhuvo sassato aviparināmadhammo"ti.
 
[BJT Page 384] [\x 384/]
 
[PTS Page 205] [\q 205/] bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantīti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: " so attā so loko so pecca bhavissāmi. Nicco dhuvo sassato aviparināmadhammo"ti vedanāya sati vedanāya upādāya vedanāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññāya upādāya saññāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṅkhāresu upādāya saṃkhāresu abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"so attā so loko so pecca bhavissāmi, nicco dhuvo sasasto aviparināmadhammo"ti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "so attā so loko so pecca bhavissāmi, nicco dhuvo sassato aviparināmadhammo"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "so attā so loko so pecca bhavissāmi, niccā dhuvo sassato aviparināmadhammo"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "so attā so loko so pecca bhavissāmi, nicco dhuvo sassato aviparināmadhammo"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
[BJT Page 386] [\x 386/]
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 4
Nocamesiyā suttaṃ
 
209 Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave, sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: no cassaṃ no ca me siyā na bhavissāmi na me bhavissatī, 'ti.
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa [PTS Page 206] [\q 206/] evaṃ diṭṭhi uppajjati: no cassaṃ no va me siyā na bhavissāmi na me bhavissatīti. Vedanayā sati vedanāya upādāya vedanāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññāya upādāya saññāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāresu upādāya saṃkhāresu abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: no cassaṃ no ca me siyā na bhavissāmi na me bhavissatīti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: no cassaṃ no ca me siyā na bhavissāmī, na me bhavissatīti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: no cassaṃ no ca me siyā, na bhavissāmi na me bhavissatīti?
 
[BJT Page 388] [\x 388/]
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 5
Natthidinna suttaṃ
 
210 Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave, sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthī loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātummahābhutiko ayaṃ puriso, [PTS Page 207] [\q 207/] yadā kālaṃ karoti, paṭhavi paṭhavikāyaṃ anupeti, anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṃkamanti, āsandipañcamā puriso mataṃ ādāya gacchanti, yāva āḷāhanā padāni paññāyanti, kāpotakāni aṭṭhini bhavanti, bhasmantā1āhutiyo, dattūpaññattamidaṃ dānaṃ nāma tesaṃ kucchaṃ musā vippalāpo, ye keci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti, na honti parammaraṇā"ti.
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthī loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātummahābhutiko ayaṃ puriso, yadā kālaṃ karoti, paṭhavi paṭhavikāyaṃ anupeti, anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṃkamanti, āsandipañcamā puriso mataṃ ādāya gacchanti, yāva āḷāhanā padāni paññāyanti, kāpotakāni aṭṭhini bhavanti, bhasmantā1 āhutiyo, dattūpaññattamidaṃ dānaṃ nāma tesaṃ kucchaṃ musā vippalāpo, ye keci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti, na honti parammaraṇā"ti. Vedanāya sati vedanāya upādāya vedanāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññāya upādāya saññāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāresu upādāya saṃkhāresu abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthī loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātummahābhutiko ayaṃ puriso, yadā kālaṃ karoti, paṭhavi paṭhavikāyaṃ anupeti, anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṃkamanti, āsandipañcamā puriso mataṃ ādāya gacchanti, yāva āḷāhanā padāni paññāyanti, kāpotakāni aṭṭhini bhavanti, bhasmantā1- āhutiyo, dattūpaññattamidaṃ dānaṃ nāma tesaṃ kucchaṃ musā vippalāpo, ye keci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti, na honti parammaraṇā"ti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthī loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātummahābhutiko ayaṃ puriso, yadā kālaṃ karoti, paṭhavi paṭhavikāyaṃ anupeti, anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṃkamanti, āsandipañcamā puriso mataṃ ādāya gacchanti, yāva āḷāhanā padāni paññāyanti, kāpotakāni aṭṭhini bhavanti, bhasmantā1ahutiyo, dattūpaññattamidaṃ dānaṃ nāma tesaṃ kucchaṃ musā vippalāpo, ye keci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti, na honti parammaraṇā"ti.
 
1. Bhassantā āhutiyo - machasaṃ. Syā
 
[BJT Page 390] [\x 390/]
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
"Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā mbapapātikā, natthī loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātummahābhutiko ayaṃ puriso, yadā kālaṃ karoti, paṭhavi paṭhavikāyaṃ anupeti, anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṃkamanti, āsandipañcamā puriso mataṃ ādāya gacchanti, yāva āḷāhanā padāni naññāyanti, kāpotakāni aṭṭhini bhavanti, bhasmantā1āhutiyo, dattūpaññattamidaṃ dānaṃ nāmatucchaṃ tesaṃ tucchaṃ musā vippalāpo, ye keci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca [PTS Page 208] [\q 208/] kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti, na honti parammaraṇā"ti.
 
No hetaṃ bhante,
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya:
"Natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paroloko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthī loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātummahābhutiko ayaṃ puriso, yadā kālaṃ karoti, paṭhavi paṭhavikāyaṃ anupeti, anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṃkamanti, āsandipañcamā puriso mataṃ ādāya gacchanti, yāva āḷāhanā padāni paññāyanti, kāpotakāni aṭṭhini bhavanti, bhasmantā āhutiyo, dattūpaññattamidaṃ dānaṃ nāma tesaṃ tucchaṃ musā vippalāpo, ye keci atthikavādaṃ vadanti bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti, na honti parammaraṇāti?.
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
[BJT Page 392] [\x 392/]
 
3. 1. 6
Karato suttaṃ
211 Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave, sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "karato kārayato1- chindato chedāpayato2- pacato pācayato3- socato4 socāpayato kilamato5 kilamāpayato phandato phandāpayoto6 pāṇamatipātayato6 adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripatthe tiṭṭhato. Paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karato na karīyati pāpaṃ7, khurapariyantena ce'pi cakkena yo imissā paṭhaviyā pāṇe ekamaṃsakhalaṃ ekamaṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tato nidānaṃ pāpaṃ. Natthi pāpassa āgamo, dakkhiṇañce'pi gaṃgāya tīraṃ8 gaccheyya [PTS Page 209] [\q 209/] hananto ghātento chindanto chedāpento pacento, pācento natthi tato nidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo, uttarañce'pi gaṃgāya tīraṃ2gaccheyya dadanto dāpento yajanto yājento, 9natthi tato nidānaṃ puññaṃ natthi puññassa āgamo, dānena damena saṃyamena saccavajjena10natthi puññaṃ natthi puññassa āgamo"ti.
 
Bhagavammulakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpaṃ kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "karato kārayato chindato chedāpayato pacato pācayato3- socato ka socāpayato kilamato kilamāpayato phandato phandāpayato6pāṇamatipātayato6adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripatthe tiṭṭhato. Paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karato na karīyati pāpaṃ, 7khurapariyantena ce'pi cakkena yo imissā paṭhaviyā paṇe ekamaṃsakhalaṃ ekamaṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tato nidānaṃ pāpaṃ. Natthi pāpassa āgamo, dakkhiṇañce'pi gaṃgāya tīraṃ8- gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacento, pācento natthi tato nidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo, uttarañeca'pi gaṃgāya tīraṃ2gaccheyya dadanto dāpento yajanto yājento, 9natthi tato nidānaṃ puññaṃ natthi puññassa āgamo, dānena damena saṃyamena saccavajjena10natthi puññaṃ natthi puññassa āgamo"ti.
Vedanāya sati vedanāya upādāya vedanāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati. Saññāya sati saññāya upādāya saññāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati. Saṃkhāresu sati saṃkharesu upādāya saṃkharesu abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati. Viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati. "Karato kārayato chindato chedāpayato pacato pācayato3socato socāpayato kilamato kilamāpayato phandato phandāpayato6 pāṇamatipātayato6- adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripatthe tiṭṭhato. Paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karato na karīyati pāpaṃ, 7khurapariyantena ce'pi cakkena yo imissā paṭhaviyā paṇe ekamaṃsakhalaṃ ekamaṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tato nidānaṃ pāpaṃ. Natthi pāpassa āgamo, dakkhiṇañce'pi gaṃgāya tīraṃ8gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacento, pācento natthi tato nidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo, uttarañce'pi gaṃgāya tīraṃ2- gaccheyya dadanto dāpento yajanto yājento, 9- natthi tato nidānaṃ puññaṃ natthi puññassa āgamo, dānena damena saṃyamena saccavajjena10natthi puññaṃ natthi puññassa āgamo"ti.
 
. 4"Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
"Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yampanāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya,
"Karato kārayato chindato chedāpayato pacato pācayato3socato socāpayato kilamato kilamāpayato phandato phandāpayato6 pāṇamatipātayato6- adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripatthe tiṭṭhato. Paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karato na karīyati pāpaṃ, 7khurapariyantena ce'pi cakkena yo imissā paṭhaviyā paṇe ekamaṃsakhalaṃ ekamaṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tato nidānaṃ pāpaṃ. Natthi pāpassa āgamo, dakkhiṇañce'pi gaṃgāya tīraṃ8gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacento, pācento natthi tato nidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo, uttarañce'pi gaṃgāya tīraṃ2- gaccheyya dadanto dāpento yajanto yājento, 9natthi tato nidānaṃ puññaṃ natthi puññassa āgamo, dānena damena saṃyamena saccavajjena10natthi puññaṃ natthi puññassa āgamo"ti.
 
1. Karoto kārayato - machasaṃ.
2. Vadato vadāpayato taṃ sahitaṃ. [PTS]
3. Pacāpayato - machasaṃ.
4. Socayato - sīmu.
5. Kilamayato - simu.
6. Khandhato khandhāpayato - sīmu.
7. Karato na karisyātipāpaṃ sīmu, 1. - 2,
Karoto nakamīyatī pāpaṃ machasaṃ.
8. Gaṃgātīraṃ - sī 1.
9.Yajāpento-machasaṃ, syā. 10. Saccavācena - sīmu.
 
[BJT Page 394] [\x 394/]
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 

 
Yampanāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya,
"Karato kārayato chindato chedāpayato pacato pācayato3socato socāpayato kilamato kilamāpayato phandato phandāpayato6 pāṇamatipātayato6- adinnaṃ ādiyato sandhiṃ chindato nillopaṃ harato ekāgārikaṃ karoto paripatthe tiṭṭhato. Paradāraṃ gacchato musā bhaṇato karato na karīyati pāpaṃ, 7khurapariyantena ce'pi cakkena yo imissā paṭhaviyā paṇe ekamaṃsakhalaṃ ekamaṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tato nidānaṃ pāpaṃ. Natthi pāpassa āgamo, dakkhiṇañce'pi gaṃgāya tīraṃ8gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacento, pācento natthi tato nidānaṃ pāpaṃ natthi pāpassa āgamo, uttarañce'pi gaṃgāya tīraṃ2- gaccheyya dadanto dāpento yajanto yājento, 9natthi tato nidānaṃ puññaṃ natthi puññassa āgamo, dānena damena saṃyamena saccavajjena10natthi puññaṃ natthi puññassa āgamo"ti.
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu jasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 7
Hetu suttaṃ
 
212. Sāvatthiyaṃ: [PTS Page 210] [\q 210/]
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? Natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ saṃkililesāya, ahetu appaccayā sattā saṃkilissanti, natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā, ahetu appaccayā sattā visujjhanti, natthi sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā aviriyā, 2- niyati saṃgatibhāvaparinatā chasvevābhijātisu sukhadukkhaṃ paṭisaṃvedentī"ti?
 
Bhagavammulakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
1. Vīriyaṃ - machasaṃ
2. Avīrāyā - machasaṃ
 
[BJT Page 396] [\x 396/]
 
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya ahetu appaccayā sattā saṃkilissanti, natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā ahetu paccayā sattā visujjhanati natthi balaṃ natthi viriyaṃ natthi purisathāmo natthi purisaparakkamo sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā aviriyā, niyati saṃgatibhāvaparinatā chasvevābhijātisu sukha dukkhaṃ paṭisaṃvedentī" vedanāya sati vedanāya upādāya vedanāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññāya upādāya saññāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāresu upādāya saṃkhāresu abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:" viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya ahetu appaccayā sattā saṃkilissanti, natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā ahetu paccayā sattā visujjhanati natthi balaṃ natthi viriyaṃ natthi purisathāmo natthi purisaparakkamo sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā aviriyā, niyati saṃgatibhāvaparinatā chasvevābhijātisu sukha dukkhaṃ paṭisaṃvedentī"
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: natthi hetu natthi paccayo sattānaṃsaṃkilesāya ahetu appaccayā sattā saṃkilissanti, natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā ahetu paccayā sattā visujjhanati natthi balaṃ natthi viriyaṃ natthi purisathāmo natthi purisaparakkamo sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā aviriyā, niyati saṃgatibhāvaparinatā chasvevābhijātisu sukha dukkhaṃ paṭisaṃvedentī"
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya ahetu appaccayā sattā saṃkilissanti, natthi hetu natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā ahetu paccayā sattā visujjhanati natthi balaṃ natthi viriyaṃ natthi purisathāmo natthi purisaparakkamo sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā aviriyā, niyati saṃgatibhāvaparinatā chasvevābhijātisu sukha dukkhaṃ paṭisaṃvedentī"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā [PTS Page 211] [\q 211/] hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 8
Mahādiṭṭhi suttaṃ
 
213. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? Sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā1vañjhā kūṭaṭṭhā phasikaṭṭāyiṭṭhitā, te na iñjanti na viparinamanti na aññamaññaṃ khyākhādhenti, nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā, sukhadukkhāya vā:
 
1. "Animmitavidhā" - syā. "Animmitabbā tipipāṭho2-" saṃ - a:
 
[BJT Page 398] [\x 398/]
 
Katame satta: paṭhavikāyo āpokāyo tejokāyo vāyokāyo sukhe dukkhe jīve. Sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti na viparinamanti na aññamaññaṃ khyābādhenti1nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Yo'pi tiṇhena satthena sīsaṃ jindati na koci kañci jīvitā voropeti. Sattannaṃ tveva kāyānamantarena satthaṃ vivaramanupavisati.
 
Cuddasa kho pana imāni yonippamukhasatasahassāni saṭṭhi ca satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni ca pañca ca kammāni, tīṇi ca kammāni, kamme ca aḍḍhakamme ca dvaṭṭhipaṭipadā dvaṭṭhantarakappā, chaḷabhijātiyo aṭṭha purisabhumiyo ekūnapaññāsa ājivasate ekūnapaññāsa paribbājakasate ekūnapaññāsa nāgāvāsasate2- vīse indriyasate tiṃse nirayasate chattiṃsa rajodhātuyo satta saññigabbhā satta asaññīgabbhā sattanigaṇḍhigabbhā satta [PTS Page 212] [\q 212/] dibbā satta mānusā satta pisācā3 satta sarā satta pavudhā4 satta ca pavudhasatāni satta papātā satta ca papātasatāni satta supinā satta ca supinasatāni cullāsīti mahākappuno5satasahassāni yāni6 bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissanti.
 
Tattha natthi: "imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā aparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa khyantīkarissāmī"ti hevaṃ natthi doṇamite sukhadukkhe. Pariyantakaṭe 7saṃsāre. Natthi hāyanavaḍḍhane. Natthi ukkaṃsāvakaṃse. Seyyathāpi nāma suttaguḷe khitte nibabeṭhiyamānameva paleti, evameva bāle ca paṇḍite ca nibbeṭhiyamānā sukhadukkhaṃ palentīti.
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti na viparinamanti na aññamaññaṃ khyābādhenti1- nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhaṃ palentīti. Vedanayā sati vedanāya upādāya vedanāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññāya upādāya saññāya abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāresu upādāya saṃkhāresu abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:" viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti na viparinamanti na aññamaññaṃ khyābādhenti1- nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāṃ palentīti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti na viparinamanti na aññamaññaṃ khyābādhenti1- nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāṃ palentīti.
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
1. "Khyādhentī" - syā.
2. "Nāgavāsasate" - machasaṃ. Syā
3. Pesāvā - sīmu, machasaṃ
4. Pavuṭā - machasaṃ, syā
Pamuṭā - sīmu. Si 1. Pabuṭā - dīghanikāya
5. "Mahākappino" - syā, machasaṃ.
6. "Yāni" ūnaṃ - sī 1, 2.
7. "Kate" - syā, machasaṃ.
 
[BJT Page 400] [\x 400/]
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti na viparinamanti na aññamaññaṃ khyābādhenti1- nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhā vā, katame satta: paṭhavikāyo āpokāyo tejokāyo vāyokāyo sukhe dukkhe jive sattime kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti, na viparinamanti, na aññamaññaṃ khyābādhenti, nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Yopi tiṇhena satthena sīsaṃ jindati, na koci kañci jīvitā voropeti, sattannaṃtveva kāyānamantarena satthaṃ vivaramanupavisati.
 
Cuddasa kho panimāni yonippamukhasatasahassāni saṭṭhi ca satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni ca pañca ca kammāni, tīṇi ca kammāni, kamme ca aḍḍhakamme ca dvaṭṭhipaṭipadā dvaṭṭhantarakappā, chaḷabhijātiyo aṭṭha purisabhumiyo, ekūnapaññāsa ājīvasate , paribbājakasate, ekūnapaññāsa nāgāvāsasate vīse indriyasate tiṃse nirayasate chattiṃsa rajodhātuyo sattasaññīgabbhā satta asaññīgabbhā satta nigaṇḍhigabbhā satta dibbā satta mānusā, satta pisācā, satta sarā, satta pavudhā, satta ca pavudhasatāni, satta papātā satta ca papātasatāni, satta supinā, satta ca supinasatāni cullāsīti mahākappuno satasahassāni. Yāni bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā dukkhassantaṃ karissanti. Tattha natthi: "imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā aparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi, paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa khyantīkarissāmī"ti hevaṃ natthi doṇamite sukhadukkhe pariyantakaṭe saṃsāre natthi hāyanavaḍḍhane natthi ukkaṃsāvakaṃse, seyyathā'pi nāma suttaguḷe khitte nibbeṭhiyamānameva paleti, evameva bāle ca paṇḍite ca nibbeṭhiyamānā sukhadukkhaṃ palentī"ti.
 
[PTS Page 213] [\q 213/]
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "satti'me kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti, na viparinamanti, na aññamaññaṃ khyābādhenti, nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā, katame satta: paṭhavikāyo āpokāyo tejokāyo vāyokāyo sukhe dukkhe jive. Satti'me kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā
 
[BJT Page 402] [\x 402/]
 
Kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā, te na iñjanti, na viparinamanti, na aññamaññaṃ khyābādhenti, nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā yo'pi tiṇhena satthena sīsaṃ jindati, na koci kañci jīvitā voropeti. Sattannaṃtveva kāyānamantarena satthaṃ vivaramanupavisati.
 
Cuddasa kho pana imāni yonippamukhasatasahassāni saṭṭhi ca satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni pañca ca kammāni, tīṇi ca kammāni, kamme ca aḍḍhakamme ca dvaṭṭhipaṭipadā dvaṭṭhantarakappā, chaḷabhijātiyo aṭṭha purisabhumiyo ekūnapaññāsa ājivasate ekūnapaññāsa paribbājakasate, ekūnapaññāsa nāgāvāsasate vīse indriya sate tiṃse nirayasate chattiṃsa rajodhātuyo satta saññigabbhā satta asaññigabbhā satta nigaṇḍhigabbhā satta dibbā satta mānusā, satta pisācā. Satta sarā satta pavudhā, satta ca pavudhasatāni satta papātā satta ca papātasatāni satta supinā satta ca supinasatāni cullāsīti mahākappuno satasahassāni yāni bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā dukkhassantaṃ karissanti.
 
Tattha natthi: "imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā aparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi, paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa khyantīkarissāmī"ti hevaṃ natthi doṇamite sukhadukkhe pariyantakaṭe saṃsāre natthi hāyanavaḍḍhane natthi ukkaṃsāvakaṃse, seyyathā'pi nāma suttaguḷe khitte nibabeṭhiyamānameva paleti, evameva bāle ca paṇḍite ca nibbeṭhiyamānā sukhadukkhaṃ palentīti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 9.
Sassatalokasuttaṃ
 
214. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? Sassato loko"ti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "sassato loko"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "sassato loko"ti.
 
[BJT Page 404] [\x 404/]
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: sassato loko"ti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
[PTS Page 214] [\q 214/]
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "sassato loko"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1.10.
Asassatalokasuttaṃ
 
215. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? Asassato loko"ti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "asassato loko"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "asassato loko"ti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
----------------------------------
1.Imesu ca ṭhānesu - machasaṃ
 
[BJT Page 406] [\x 406/]
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: asassato loko"ti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "asassato loko"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1.11.
Antavāsuttaṃ
 
216. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? Antavā loko"ti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "antavā loko"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "antavā loko"ti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: antavā loko"ti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "antavā loko"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
[PTS Page 215] [\q 215/]
[BJT Page 408] [\x 408/]
 
3. 1.12.
Anantavāsuttaṃ
 
217. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? Anantavā loko"ti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "anantavā loko"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "anantavā loko"ti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: anantavā loko"ti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "anantavā loko"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 13
Taṃ jivaṃ taṃ sarira suttaṃ
 
218. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? "Taṃ jīvaṃ taṃ sarīra"nti ?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "taṃ jīvaṃ taṃ sarīra"nti. Vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "taṃ jīvaṃ taṃ sarīra"nti.
[BJT Page 410] [\x 410/]
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "taṃ jīvaṃ taṃ sarīra"nti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "taṃ jīvaṃ taṃ sarīra"nti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 14
Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra suttaṃ
 
219. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? "Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra"nti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra"nti. Vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra"nti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra"nti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra"nti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
[BJT Page 412] [\x 412/]
 
3. 1. 15
Hoti tathāgata suttaṃ
 
220. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? "Hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti.
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "hoti tathagato paraṃ maraṇā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 16
Na hoti tathāgata suttaṃ
 
221. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? "Na hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "na hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "na hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti.
[BJT Page 414] [\x 414/]
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: na hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "na hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
3. 1. 17
Hoti ca na ca hoti tathāgata suttaṃ
 
222. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ [PTS Page 216] [\q 216/] upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati? "Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti?
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati:"viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti.
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
[BJT Page 416] [\x 416/]
 
3. 1. 18
Neva hoti na nahoti tathāgata suttaṃ
 
223. Sāvatthiyaṃ:
 
Kismiṃ nu kho bhikkhave sati kiṃ upādāya kiṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "neva hoti na nahoti tathāgato parammaraṇā"ti?
 
Bhagavammūlakā no bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavampaṭisaraṇā. Sādhu vata bhante, bhagavantaṃyeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho, bhagavato sutvā bhikkhū dhāressanti.
Rūpe kho bhikkhave, sati rūpaṃ upādāya rūpaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: neva hoti na nahoti tathāgato parammaraṇā"ti vedanāya sati vedanaṃ upādāya vedanaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saññāya sati saññaṃ upādāya saññaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: saṃkhāresu sati saṃkhāre upādāya saṃkhāre abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "viññāṇe sati viññāṇaṃ upādāya viññāṇaṃ abhinivissa evaṃ diṭṭhi uppajjati: "neva hoti na nahoti tathāgato parammaraṇā"ti.
 
Taṃ kiṃ maññatha bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "neva hoti na nahoti tathāgato parammaraṇā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Vedanā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saññā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Saṃkhārā niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vāti?
 
Yampidaṃ diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ, viññātaṃ, pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā'ti?
 
Aniccaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?
 
Dukkhaṃ bhante,
 
Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ viparināmadhammaṃ api nu taṃ anupādāya evaṃ diṭṭhi uppajjeyya: "neva hoti na nahoti tathāgato parammaraṇā"ti?
 
No hetaṃ bhante,
 
Yato kho bhikkhave, ariyasāvakassa imesu chasu ṭhānesu kaṃkhā pahīnā hoti. Dukkhe'pissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhasamudayepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhepissa kaṃkhā pahīnā hoti, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāyapissa kaṃkhā pahīnā hoti. Ayaṃ vuccati bhikkhave, ariyasāvako sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyanoti.
 
[PTS Page 217] [\q 217/]
Sotāpatanivaggo paṭhamo
 
Tatruddānaṃ:
 
Vātaṃ etaṃ mama so attā no ca me siyā
Natthi karoto hetu ca mahādiṭṭhena cā'ṭṭhamaṃ
Sassato loko aparo asassato ca antavā
Anantavā ca taṃ vuttaṃ taṃ jivaṃ taṃ sarīranti
Aññaṃ jīvamaññaṃ sarīraṃ hoti tathāgatādi ca
Na hoti tathāgatādi parammaraṇasuttena
Neva hoti na na hoti tathāgato parammaraṇāti.
 
[BJT Page 418] [\x 418/]